Katarakt Kaç Yaşında Olur

Katarakt her yaştan insanın karşısına çıkabilecek bir göz rahatsızlığıdır. Katarakt kaç yaşında olur ve nasıl oluşur gibi sorular merak konusudur. Katarakt göz merceğinin şeffaflığını kaybetmesiyle pek çok görme sorununa neden olan bir rahatsızlıktır. Erkenden tedavi edilmezse kalıcı görme kayıplarına yol açabilmektedir. Özellikle ışığa karşı aşırı hassasiyet, gece körlüğü, bulanık görüş gibi pek çok semptomla kendini belli etmektedir. 50 yaş ve üzeri kişilerde en sık görülen göz rahatsızlıkları arasında yer alsa da genç yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir. 

Genel toplumda görülme yaşı 50’li yaşlardan sonra hızla artar; 70 yaş üzerinde her üç kişiden ikisinde farklı derecelerde katarakt saptanır. Bununla birlikte diyabet, kortikosteroid kullanımı, göz travması ve metabolik bozukluklar çocukluk veya genç erişkin dönemde katarakt riskini yükseltir.

Katarakt rahatsızlığında gözün merceğinde bulanıklıklar meydana gelir ve bu yapı normalde şeffaf olmasına rağmen bu özelliğini yitirir. Göz merceği bu yapısal özelliğini yitirdiği için görmede pek çok sorun ortaya çıkar. Net görememe, bulanık görme ve göz perde inmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Göz merceği, gözün bu kısmına protein dolması gibi nedenlerle de ortaya çıkmaktadır. Doğumsal ve yaşa bağlı oluşabileceği gibi dış etkenlerden kaynaklı erken yaştaki bireylerde de görülebilmektedir. 

Kataraktın en belirgin özelliklerinden biri gözün kamaşması ve gözdeki ışık parlamaları ve halkadır(halo). Baş ağrısı, göz yorgunluğu çekmek ve ışık değişimlerine karşı aşırı hassas olmak da diğer belirtiler arasındadır. Göz merceğine biriken protein, görmeyi engellediği gibi merceğin de yapısını bozar. Eğer zamanında tedavi edilmezse körlüğe neden olabilen bir sorundur. Bu rahatsızlığın kesin çözümü ameliyattır. 

Katarakt Nasıl Oluşur

Katarakt nasıl oluşur sorusu, bu hastalıkla ilgili en çok merak edilen sorulardandır. Katarakt, göz bebeğinin arkasında konumlanan ve görmeyi sağlayan önemli yapılardan biri olan merceğin bozulması ile başlar. Bu mercek tamamen şeffaftır ve merceğe dolan protein nedeniyle şeffaflığını yitirir. Bu da merceğin matlaşmasına yol açarak görmeyi engelleyen bir hale gelir. Katarakta neden olan pek çok neden vardır ve bunların başında yaş, diyabet ve yüksek tansiyon gibi sorunlar yer alır. Katarakta neden olan diğer durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Gözün hasar alması ve çeşitli göz yaralanmaları
• Yaşlılık ve doğumsal faktörler
• Genetik yatkınlık 
• Sigara ve alkol tüketimi 
• Yüksek tansiyon
• Diyabet ve şeker hastalıkları
• Güneş ışığına çok fazla maruz kalma
• Uzun süreli sistemik, bilinçsiz veya yüksek doz topikal kortikosteroid kullanımı
• Daha önce yapılan göz ameliyatları 
• Kanser tedavilerinde uygulanan radyasyon (UV‑B yoğun güneş ışığı, kaynakçı‑dağcıl maruziyeti)
• Çevreden gelen başka etkenler 

Gözün uvea adı verilen kısmında iltihap oluşmasına üveit denir. Bu hastalığı tedavi etmek için bazı steroid ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak bu ilaçlar katarakt olma riskini artırır. Ayrıca sporcular da daha fazla kas kazanmak için bu ilaçları kullanabilmektedir. Dolayısıyla uzun süre ve bilinçsiz steroid kullanımı, katarakt oluşumundaki en büyük dış etkenlerden biridir. 

Katarakt hastalığına sahip kişiler genellik bulanık görme ve göze perde inmiş gibi hissetme belirtileriyle doktora başvururlar. Kataraktın ilerlemesiyle çok farklı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. İleri derece katarakt olan kişiler görme yetilerini tamamen kaybedebilir. Bu kişiler televizyon izlerken, telefon kullanırken kitap ya da gazete okurken, araba kullanırken ve düşük ışıklarda görme zorluğu çekerler. Gözde kamaşma olması ve ışık patlamaları da oldukça belirgin özelliklerden biridir.

Katarakt Belirtileri

Katarakt belirtileri pek çok şekilde ortaya çıksa da bazı belli başlı özellikleri vardır. Bu belirtiler aynı zamanda başka göz rahatsızlıklarında görülse de mutlaka doktora gidip kontrol ettirmek gerekmektedir. Katarakt en yaygın karşılaşılan göz rahatsızlıklarından biridir ve 50-60 yaş arası oldukça sık görülür. Göz merceğinde başlayan bu rahatsızlık, daha fazla ilerlemeden hemen tedavi edilmelidir. Bu rahatsızlığın belirtilerinden bazıları şunlardır:

• Uzak ve yakın mesafeyi görmekte zorlanma
• Işığa karşı yoğun hassasiyet
• Işığın etrafında çizgiler görme (Halo ve Glare (parlama))
• Bulanık görme
• Gözlük numarasının sık değişme ihtiyacı
• Göz yorgunluğu
• Gece görüşünde oldukça azalma
• Kitap, dergi ve gazete okurken zorlanma
• Derinlik hissiyatını yitirme
• Araç kullanırken zorluk yaşama
• Renklerin sarı-kahverengiye kayması
• Renkleri daha soluk görme 

 Katarakt iki farklı türde incelenmektedir ve tek tedavisi ameliyattır.

Katarakt Türleri

Katarakt türleri doğumsal ve yaşa bağlı olarak ikiye ayrılır. 

Doğumsal Katarakt

Bu tür kataraktlar doğum anından beri görülür. Göz merceğinin saydamlığını yitirmesiyle tamamen opaklaşır. Bu duruma hamileyken maruz kalınan enfeksiyonlar neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra kullanılan ilaçlar da çok etkilidir. Hamilelik dönemini olabildiğince sorunsuz geçirmek gerekir.

Yaşlılığa Bağlı Katarakt

Yaşlılığa bağlı gelişen katarakt genellikle 55-60 yaş arası dönemde görülmektedir. Bu hastaların görüşü giderek azalır ve farklı görüş sorunlarıyla karıştırılmasına neden olabilir. Ancak bu yaş aralığındaki kişiler kesinlikle rutin göz kontrollerini aksatmamalıdırlar.

Katarakt Teşhisi

Katarakt teşhisi erken safhalarda yapılırsa tedavi süreci de o kadar kolay ilerlemektedir. Katarakt teşhisi biyomikroskop ile genişletilmiş pupil muayenesi ve gerekirse densitometri/OCT görüntüleme ile konur.  Yukarıda verilen belirtiler doğrultusunda doktora başvurulduğunda öncelikle kesin tanı için kontrolden geçmek gerekir. Yapılan incelemeler sonucunda doktor teşhis koyar ve tedavi süreci başlar. 

Yapılan teşhisler sonucunda kişi katarakt ameliyatına alınır. Bu ameliyatta hasarlı mercek çıkarılır ve yerine yeni mercek yerleştirilir. Bu sayede hasta eskisinden de net bir görüş kazanarak normal hayatına devam eder. 

Katarakt Ameliyatı

Katarakt ameliyatı bu rahatsızlığın tek çözümüdür. Ameliyatta hasar gören mercek çıkarılmakta ve yerine göz içi lensi adı verilen lensler yani mercekler koyulmaktadır. Katarakt ameliyatlarında en sık kullanılan cerrahi yöntemi Fakoemülsifikasyon (FAKO veya Phaco) adı verilen yöntemdir. Ultrasonik probla opak lens parçalanıp aspire edilir, ardından katlanabilir yapay göz içi merceği (Akıllı Lens) yerleştirilir.

Göz içi merceklerin de pek çok çeşidi yer almaktadır. Bu mercekler üç farklı odak mesafesinden birini, ikisini ya da tümünü seçmeye olanak tanır. Takılacak merceğe ameliyattan önce karar verilir. Katarakt gözden uzaklaştırıldıktan ve işlevini yitiren mercek çıkarıldıktan sonra bu mercekler göze takılmaktadır. Ameliyat yaklaşık olarak 15-20 dakika sürer ve ameliyattan sonra hastalar birkaç gün içinde normal hayatlarına dönmektedirler. İlk 1 ay damla tedavisi düzenli kullanılmalıdır; ağır kaldırma, göz ovuşturma, ve tozlu ortamdan kaçınılmalıdır.

Kirpik Dibi İltihabı Nasıl Geçer merak edilenler için tıklayın!

Unutmayın, bu blog yazıları sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Eğer tıbbi bir endişeniz veya sorunuz bulunuyorsa, lütfen bir doktora danışınız.