Şalazyon (Göz Kapağı Kisti) Nedir?

Şalazyon (göz kapağı kisti) nedir sorusu, bu durumla karşılaşan insanlar arasında en çok merak edilen sorulardan biridir. Şalazyon görünüş itibariyle arpacığa benzemektedir. Bu durum göz kapağında yer alan yağ bezlerinin tıkanmasıyla birlikte meydana gelen şişliği tanımlamak için kullanılır. 

Göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanması, bu bölgede iltihaplanmaya neden olur. Şişen göz kapağı tam açılmaz hale gelebileceğinden görmeye de engel olur. Evde uygulanan yöntemlerle, masaj ve ılık kompres ile geçebilse de mutlaka bir doktora görünmek önemlidir. Eğer rahatsızlık ilerlerse bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir.

Şalazyon olarak adlandırılan göz kapağı kisti, göz kapağında oluşan kırmızı ve ağrısız bir şişliğin oluşmasına verilen addır. Tarsal plak adı verilen ve göz kapağında bulunan yağ bezlerinin tıkanmasıyla birlikte oluşur. Görülme sıklığı fazla olan bu rahatsızlık genellikle üst göz kapağında görülür. Eğer yağ bezlerinde meydana gelen bu durum enfeksiyona dönüşmemişse daha kolay bir şekilde tedavi edilmektedir. 

Hordeolum olarak da bilinen arpacık ve şalazyon arasındaki farkı bilmek de önemlidir. Arpacık genelde göz kapağı ya da kirpik diplerinde oluşan ağrılı bir şişliktir. Genelde bakteriyel bir göz enfeksiyonu olarak tanımlanan arpacık iki farklı türe sahiptir. Bunlar iç arpacık ve dış arpacık olarak adlandırılır. Şalazyon ise göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanıp şişmesiyle meydana gelen bir sorundur. Bu iki durumu ayırt etmek bazen zor olabilmektedir. İkisi arasındaki farklar şöyle sıralanabilir:

• Arpacıkta gözde şişlik ve ağrı meydana gelirken şalazyonda genellikle ağrı görülmez.
• Arpacık, kirpik köklerinin enfeksiyon kapmasıyla oluşurken şalazyon göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanmasıyla meydana gelir.
• Arpacık genelde göz kapağının kenarında oluşurken şalazyon göz kapağının ortalarında da görülebilmektedir. 
• Apracık tüm göz kapağına etki edebilecekken şalazyonda bu durum oldukça nadirdir. 

Şalazyon (Göz Kapağı Kisti) Nasıl Oluşur?

Şalazyon göz kapağı kisti nasıl oluşur ve bundan nasıl korunulur gibi soruların cevaplarını bilmek önemlidir. Şalazyon, göz kapağında yer alan yağ bezlerinin tıkanması nedeniyle şişlik oluşmasına verilen addır. Bu durum bazen viral enfeksiyonlar, verem, göz kapağı iltihabı gibi nedenlerle de oluşabilmektedir. Bu yap bezleri gözlerin korunması ve nemli kalması için önemli bir yapıdır. Yağ bezlerinin tıkanması ya da fazla yağ üretilmesi nedeniyle şalazyon oluşmaktadır. 

Şalazyonun oluşmasına neden olan bazı hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:

• Viral Enfeksiyon: Virüsler nedeniyle ortaya çıkan viral enfeksiyonlar bağışık sistemini oldukça zayıflatabilir. Bu durumda vücudun pek çok bölgesi negatif etkilenir. Bağışıklığın azalması, bazı vücut fonksiyonlarının doğru çalışmasını engeller. Göz kapağı iltihabı ve kistinin oluşumunu kolaylaştırır.
• Verem (Tüberküloz): Akciğerleri etkileyen ve bakteriyel enfeksiyonla gelişen bir rahatsızlık olmasının yanı sıra göz kapağı da dahil olmak üzere vücutta farklı rahatsızlıklara da neden olabilmektedir.
• Gül Hastalığı: Kişinin yüzünde meydana gelen bir cilt rahatsızlığıdır. Yüzde pek çok iltihaba neden olmakla birlikte bu hastalığın etkileri göz kapağına da sıçrayabilir.
• Seboreik Dermatit: Saç derisinde meydana gelen bu rahatsızlık oldukça dikkat edilmesi gereken bir cilt rahatsızlığıdır. Bu durum yüzü, göz kapaklarını, kulakları ve yüzün geri kalan kısmını etkilediğinden bu bölgelerde tıkanmalara neden olabilir.
• Göz Kapağı İltihabı: Oldukça yaygın rastlanan bu rahatsızlık, göz kapağının enfeksiyon kapmasıyla oluşur ve bu enfeksiyonla birlikte göz kapağındaki yap bezleri tıkanabilir.

Şalazyon (Göz Kapağı Kisti) Belirtileri

Şalazyon göz kapağı kisti belirtileri oldukça kolay gözlemlenmektedir. Şalazyon, dokunulduğu zaman acıyan, kırmızı görünen bir şişlikle kendini gösterir. Diğer belirtiler ise şunlardır:

• Kist büyümesi sonucu göz kapağının kızarması
• Şişlik ve ağrı
• Görüşün bulanıklaşması
• Gözün sulanması ya da kuruması
• Enfeksiyon durumlarında ağrı ve kızarıklık
• Göz kapağının tamamının şişmesi

Göz kapağının başlangıçta hassas bir hal alması ve ağrıması, göz kapağı kitlesi belirtileri arasındadır. Kistin büyümesiyle birlikte gözde tahriş meydana gelebilir. Ayrıca şişliğin oluştuğu bölge kızarabilir ve oradaki deri gerildiği için döküntü olabilir. Göz kapağının şişmesiyle görüş bulanıklaşır ve şişlik artarsa ağrı görülür. Bu durumda hemen göz doktoruna görünüp erkenden tedaviye başlamak önemlidir.

Bu rahatsızlık her yaş grubundan insanda görülebilmektedir. Çocuklarda görülme ihtimali az da olsa vardır. 

Şalazyon (Göz Kapağı Kisti) Teşhis ve Tedavisi

Şalazyon göz kapağı kisti teşhis ve tedavisi rahatsızlığın daha fazla soruna neden olmaması için önemlidir. Bu teşhis klinik ortamda yapılan değerlendirmelerle birlikte gerçekleşir. Rahatsızlığın ilerlememesi için erken tedaviye başlanması önemlidir.

Şalazyon tedavisinde genellikle evde uygulanan yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler:

• Makyaj: Göz kapağı kistinin tedavi sürecindeyken bu bölgeye makyaj uygulanmaması önemlidir. Makyaj ürünleri gözenekleri daha fazla tıkamakta ve hastalığın tedavisini geciktirebilmektedir. 
• Günde üç kez ılık kompres yapmak, tıkanan yağ bezlerinin açılmasını sağlar. Tıkanıklık ortadan kalkınca göz rahatlar ve şişlik zamanla kaybolur.
• Masaj yöntemi ise doktor tarafından önerilen şekilde yapılmalıdır. Bölgeye çok fazla baskı yağmadan nazil bir şekilde masaj uygulanmalıdır. 
• Göz damlaları ve merhemler, bölgedeki iltihabın hafiflemesini ve tıkanık beslerin açılmasını sağlar. Genellikle ilaca ihtiyaç duyulmasa da ilaç kullanımı önerildiği durumlarda düzenli olarak kullanılmaları gerekmektedir. 

İleri şalazyon vakalarında ise cerrahi işlem uygulanabilmektedir. Genelde kendi kendine geçse de bazı durumlarda ameliyat gerekli görülür. Şalazyon ameliyatları oldukça basit ve kısa süren işlemlerdir. Şalazyon büyümeye devam ederse kist ufak bir kesi yardımıyla alınır. Bu ameliyat esnasında göz kapağı uyuşturulmaktadır. Böylece hasta acı hissetmez. Ameliyattan sonra hassasiyet ve açılan kesi gereği hafif ağrı hissedilebilir. Bu işlemden sonra dikişe ihtiyaç duyulmamaktadır ve gözün enfeksiyon kapmasının önlenebilmesi için antibiyotik gibi ilaçlar kullanılabilmektedir. Rahatsızlığın cerrahi müdahale noktasına gelmemesi adına erkenden tedaviye başlanmalıdır.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Şalazyon neden oluşur?
Göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanması sonucu yağ salgısının birikmesiyle oluşur.

Şalazyon kendiliğinden geçer mi?
Bazı küçük şalazyonlar 2–4 hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak büyüyen veya sık tekrarlayan durumlarda doktora başvurulmalıdır.

Arpacıktan farkı nedir?
Arpacık enfeksiyon kaynaklıdır ve ağrılıdır; şalazyon ise genellikle enfeksiyon içermez ve ağrısızdır.

Ameliyat gerekir mi?
Çoğu vakada gerekmez. Ancak kist büyüyüp görmeyi engelliyorsa küçük bir cerrahi işlemle çıkarılabilir.

Şalazyon tekrarlar mı?
Evet, özellikle göz hijyenine dikkat edilmezse veya göz kapağı iltihabı (blefarit) varsa tekrar edebilir.

Mavi Işık Filtreli Gözlük Ne İşe Yarar ve Gerekli Midir?

Unutmayın, bu blog yazıları sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Eğer tıbbi bir endişeniz veya sorunuz bulunuyorsa, lütfen bir doktora danışınız.