Göz Tansiyonu Kaç Olmalı?
Göz tansiyonu, yani intraoküler basınç gözümüzün içindeki sıvının uyguladığı basınç demektir. Gözün yapısının korunması için göz basıncı büyük önem arz etmektedir. İntraoküler basıncın değişime uğraması, görme sinirine duruma göre az ya da büyük ölçüde zarar vererek glokom hastalığına neden olabilir. Göz içi basıncının yüksek olması gözdeki retina tabakasında bulunan görme hücrelerine zarar verir böylece glokom hastalığının en tehlikeli semptomu olan kalıcı görme kaybına neden olabilir. Halk arasında göz tansiyonu karasu olarak adlandırılır. Bu metinde göz tansiyonunun normal değerleri, yüksek ya da düşük değerlerin nelere yol açabileceği, risk faktörleri ve hastalıklar, belirtileri ve tedavi yöntemlerine ayrıntılı olarak değinilecektir.
Göz Tansiyonu Nedir?
Göz tansiyonu sinsi bir hastalıktır. Kişinin kendisi glokom olduğunu fark etmeyebilir. Az az görme kaybıyla başlar. Glokom fark edildiğinde geri dönüşü olmayan görme kaybına neden olabilir. Bu sebeple erken tanı çok kritiktir. Göz tansiyonunu tıbbi açıyla anlatacak olursak; gözün içerisinde yapısı şeffaf olan aköz hümör sıvısı vardır. Bu sıvı gözün ön bölümünde düzenli üretilir ve gözümüzde bulunan kanallarla dışarı atılmaktadır. Göz içi basıncının üretimi aköz hümör sıvısının üretimi ve gözdeki kanallardan atılımı arasındaki dengeyle sağlanmaktadır. Eğer bu sıvının üretimi ve atılımı arasındaki denge bozulursa ve sıvı gerektiği gibi küçük kanallar yardımıyla boşaltılamazsa, göz tansiyonun yükselmesine sebep olacaktır.
Göz tansiyonunun normal olması, göz küresinin şekil ve görevini korur ve gözün zarar gelmesini engeller. Göz basıncı fazla yükselirse, görme sinirine baskıda bulunur bu görmemizi sağlayan sinir hücrelerinin hasar görmesine neden olabilir. Bu hasar, tedavi edilmezse geri dönüşü olmayan görme kaybı olabilir ve bu durum bazen kalıcı olabilir.
Göz içi basıncı ve 10mmHg’den düşük 21mmHg’den yüksek olmamalıdır. 21mmHg’nin altında olması tercih edilir. Fakat 21mmHg’nin üstünde olması tehlike olduğu anlamına gelmez çünkü bazı etkenler değerin artmasına sebep olabilir. Kornea normal yapısına göre kalın olduğunda göz tansiyonunu yüksek çıkabilir. Göz içi basıncı genellikle 10mmHg’nin altına düşmez. Seyrek de olsa 6mmHg olguları görülebilir. Bu kadar fazla düşmesi göz içi sıvısının gerektiği kadar üretilmediğini veya gözün bütünlüğünde bir sorunun varlığını gösterebilir.
Göz içi basıncının 21 mmHg’nin üzerinde olması: Göz tansiyonunun yüksek olduğu anlamına gelmektedir ve glokom açısından riske sebebiyet verir. Fakat her yüksek İOB hastalık olduğu anlamına gelmemektedir. Bazılarında yüksek tansiyon varlığında da görmemizi sağlayan sinirler zarar görmeyebilir bu duruma oküler hipertansiyon denilir.
Normal basınçlı glokom: Göz içi basıncının normal değer aralığındadır buna rağmen görmemizi sağlayan sinirler zarar görebilir. Bu sebeple göz muayenelerinde sadece göz içi basıncını ölçmek yeterli değildir. Görme siniri ve görme alanı testlerinin de yapılması önemlidir.
Göz Tansiyonunun Yüksek Olmasının Sebepleri
Göz içi basıncının yüksekliğinin başlıca sebepleri şunlardır:
- Göz içi sıvısının dışarıya atılmasını sağlayan kanallarda tıkanıklık
- Ailede glokom öyküsü bulunması
- 40 yaş ve üzeri olmak
- Diyabet
- Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)
- Uzun süre boyunca kortizon tedavisi veya kortizon içeren ilaç kullanmak (damla, hap veya iğne)
- Gözün zarar görmesi ve bazı göz hastalıkları
Göz Tansiyonu Yükselirse Ne Olur?
Göz tansiyonu yükseldiğinde çoğu zaman belirti vermez ve gizli bir şekilde ilerlemektedir. Ancak zaman geçtikçe aşağıda yazılan sorunlar ortaya çıkabilir:
- Görme sinirinde hasar
- Görme alanında azalma
- Kenarlardan merkeze doğru görme kaybı
- Tedavi uygulanmazsa kalıcı körlük
Bu yüzden glokoma sinsi bir hastalık denilebilir. Çünkü kişi çoğu zaman görmesindeki kayıp azar azar olduğundan kaybı ancak ilerleyen dönemde fark eder.
Göz Tansiyonu Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Göz içi basıncının 6mmHg’nin altında olması gözde bulunan bazı sorunlara işaret edebilir:
- Gözde yaralanma olduğunda ilerleyen dönemde sızıntı
- Yeterince göz içi sıvısının üretilmemesi
- Göz ameliyatları sonrasında yan etkiler
Düşük göz tansiyonu da tıpkı yüksek göz tansiyonu gibi görme kaybına neden olabilecek kadar risk taşıyabilir.
Göz Tansiyonu Nasıl Ölçülür?
Göz tansiyonu, göz doktorlarının muayenehanelerinde ya da hastanelerde yapılan tetkikler yoluyla ölçülür. Genelde kullanılan yöntemler:
- Aplanasyon tonometresi: En önemli standart yöntemdir.
- Hava üflemeli (non-kontakt) tonometre: Kişinin gözüne temasta bulunmadan steril bir ölçüm yapar.
- Taşınabilir cihazlar: Özellikle engelli veya hasta olan ya da tercihen evde ölçüm isteyen hastalarda kullanılabilir.
Ölçüm sırasında genellikle göze uyuşturucu damla damlatılacağı için işlem ağrısızca gerçekleştirilebilir.
Kimler Göz Tansiyonu Ölçtürmeli?
- İleri yaşlarda daha çok görülebileceği için yılda bir kez 40 yaş üstü ölçtürtmelidir.
- Ailesinde glokom öyküsü olanlar genetik faktörler etkileyebileyebileceğindem dolayı daha sık
- Şeker hastaları ve yüksek tansiyon hastaları düzenli aralıklarla
- Kortizon kullananlar doktor kontrolünde olmalıdır
Düzenli olarak göz tansiyonu ölçümü yaptırmalıdır.
Göz Tansiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Yüksek göz tansiyonu tedavisi; hastalığın tipine göre ve hastanın durumuna göre değişir:
- İlaç tedavisi örneğin göz damlası: Göz içi basıncını normale indirmek için ilk akla gelen ve kolayca uygulanabilen bir seçenektir.
- Lazer tedavisi: Gözdeki sıvıyı atmayı sağlayan kanallarındaki tıkanıklığı açmak veya sıvının dışarıya kolayca atılımını sağlamak gibi etkileri bulunmaktadır.
- Cerrahi: İlaç ve lazer tedavisi göz tansiyonunun anormal değerlerini tedavi etmekte yetersiz kalırsa son çare olarak uygulanır.
Tedavinin amacı, görme siniri hasarını durdurmak, en aza indirmek ve görme kaybını mümkün olduğunca engellemektir. Tedavi genellikle ömür boyu sürer çünkü tedavi kesildiği zaman yeniden semptomlar ortaya çıkabilir.
Gözde Şimşek Çakması Neden Olur tıklayın!
Unutmayın, bu blog yazıları sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Eğer tıbbi bir endişeniz veya sorunuz bulunuyorsa, lütfen bir doktora danışınız.
