Pakimetri Nedir?

Kornea, gözün en dış tabakası olarak gözü dış etkenlerden korur ve daha da önemlisi, göze gelen ışığın ilk kırıldığı yerdir. Gözün toplam kırma gücünün yaklaşık üçte ikisini tek başına sağlar. Bu hassas optik yapının biyomekanik bütünlüğü ve kalınlığı hem görme kalitesini hem de bazı tıbbi müdahalelerin başarısını doğrudan etkiler. Peki pakimetri nedir? işte bu ölçüm yöntemi hakkında merak edilenler:

Gözün en ön kısmında yer alan kornea, görme kalitemizin temel taşıdır. Bu nedenle saat camı gibi şeffaf ve kavisli bu dokunun sağlığı, net bir görüş için önem teşkil etmektedir. Pakimetri, tam da bu kritik dokunun, yani korneanın kalınlığını mikron (metrenin milyonda biri) hassasiyetinde ölçüm işlemi sağlar. Basit bir ölçüm gibi görünse de pakimetri, göz sağlığı için önemli bilgiler sunarak, tedavi kararlarını şekillendiren ve cerrahi operasyonların güvenliğini sağlayan genel bir prosedürdür.

Pakimetri Neden Yapılır? 

Pakimetri, tanı ve tedavide bir yol haritası sunar. Başlıca kullanım alanları ise şunlardır:

1. Refraktif Cerrahi Planlaması (Lazer Göz Ameliyatları): Miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi kırma kusurlarını düzeltmek için yapılan LASIK, PRK, SMILE gibi lazer ameliyatlarının temel prensibi, korneayı bir büyük titizlikle yeniden şekillendirerek ışığın retinada doğru odaklanmasını sağlamaktır. Bu işlem sırasında korneanın stroma adı verilen orta tabakasından doku buharlaştırılır.

Ameliyatın güvenliği, işlem sonrası geride kalacak olan kornea dokusunun kalınlığına bağlıdır. Eğer başlangıçtaki kornea çok inceyse, yapılan ablasyon (doku kaldırma) sonrası kalan yatak kalınlığı, göz içi basıncına direnemeyecek kadar zayıflayabilir. Bu durum, post-operatif ektazi olarak bilinen, korneanın öne doğru tehlikeli bir şekilde bombeleştiği ve görmeyi kalıcı olarak bozduğu ciddi bir komplikasyona yol açabilir. Pakimetri, bu riski en aza indirmek için ameliyat öncesi mutlak bir gerekliliktir ve hangi hastanın lazer ameliyatı için uygun bir aday olduğunu belirlemede kilit rol oynar.

2. Glokom (Göz Tansiyonu) Teşhis ve Takibi: Glokom, optik sinire zarar vererek kalıcı görme kaybına neden olan bir hastalıktır. Tanısında en önemli parametre göz içi basıncıdır Standart göz içi basıncı ölçümü korneanın direncinden etkilenir. Ancak şunu unutmayalım yanlış ölçümü risk barındırmakta. Çünkü Kornea kalınlığı, bir nevi “kalibrasyon faktörü” görevi görür. Örneğin, kalın korneada cihaz daha fazla baskı uyguladığı için göz içi basıncı olduğundan daha yüksek ölçülmesine neden olur. Bu durum, sağlıklı bir kişiye yanlışlıkla glokom tanısı konulmasına yol açabilir. Kornea daha kolay düzleştiği için GİB olduğundan daha düşük ölçülür. Bu ise çok daha tehlikelidir, çünkü yüksek göz tansiyonuna sahip bir glokom hastasının tanısı atlanabilir ve tedavisi gecikebilir.

Pakimetri, ölçülen göz içi basıncı değerini kornea kalınlığına göre düzelterek hekimin gerçek göz içi basıncını yorumlamasını ve doğru tedavi kararını vermesini sağlar. İnce kornea, aynı zamanda glokom progresyonu için bağımsız bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.

3. Kornea Hastalıklarının Yönetimi: Pakimetri, korneanın yapısal bütünlüğünü etkileyen çeşitli hastalıkların teşhis ve takibinde de kritik öneme sahiptir:

• Keratokonus: Korneanın ilerleyici bir şekilde inceldiği ve öne doğru konik bir şekil aldığı bu hastalıkta, pakimetri ile oluşturulan kornea kalınlık haritaları, en ince noktanın tespiti ve hastalığın ilerlemesini izlemek için kullanılır.
• Fuchs Endotelyal Distrofisi: Korneanın en iç tabakası olan endotelin hücrelerinin ölmesiyle oluşan bu durumda, korneanın sıvı pompası işlevi bozulur ve korneada ödem oluşur. Pakimetri, kornea kalınlığındaki artışı ölçerek ödemin şiddetini ve tedavinin etkinliğini takip etmede kullanılır.
• Kornea Nakli Sonrası Takip: Kornea nakli (keratoplasti) yapılan hastalarda, greftin (nakledilen doku) sağlığını ve olası bir reddi veya ödemi değerlendirmek için düzenli pakimetri ölçümleri yapılır.

Pakimetri Cihazı Nedir?

Günümüzde kornea kalınlığını ölçmek için temelde iki farklı teknoloji kullanılmaktadır. Bu iki işleminde avantajı olduğu gibi dezavantajı bulunmaktadır.  Korneanın kalınlığını ölçmek için kullanılan bu tıbbi bir cihazın iki temel çalışma prensibi vardır:

• Ultrasonik Pakimetre: Göz yüzeyine anestezik bir damla damlatıldıktan sonra, ucunda prob bulunan küçük bir cihaz korneaya hafifçe dokundurularak ses dalgaları yardımıyla ölçüm yapılır. Bu yöntemle oldukça hassas sonuçlar elde edilir.
• Optik Pakimetre: Bu cihazlar, Scheimpflug kamera veya Optik Koherens Tomografi (OCT) gibi optik teknolojileri kullanarak göze temas etmeden ölçüm yapar. Bu yöntem daha hızlı ve konforlu olup, aynı zamanda korneanın farklı noktalarının kalınlık haritasını çıkarmayı da sağlar.

Hangi yöntemin kullanılacağına hastanın durumu ve doktorun tercihine göre karar verilir. Ancak her iki yöntem de güvenilir sonuçlar sunar.

Sonuçların Yorumlanması

Ortalama bir insan korneasının merkezi kalınlığı genellikle 540-550 mikron civarındadır. Ancak bu değer, etnik köken ve bireysel farklılıklara göre değişiklik gösterebilir. Pakimetri sonucu tek başına yeterli değildir; mutlaka hastanın diğer genel göz muayenesi bulguları, göz tansiyonu değeri ve şikayetleri ile birlikte bir göz hekimi tarafından değerlendirilmelidir.

Kısaca açıklamak gerekirse pakimetri, göz sağlığı değerlendirmesinde basit bir rakamdan çok daha fazlasını ifade eder. Refraktif cerrahinin güvenli sınırlarını çizen bir kılavuz, glokom tanısının doğruluğunu sağlayan bir kalibrasyon aracı ve kornea hastalıklarının seyrini izleyen bir göstergedir. Teknolojinin ilerlemesiyle daha hızlı, daha konforlu ve daha kapsamlı hale gelen bu ölçüm, modern oftalmolojinin kişiye özel ve daha belirleyici tedavi yaklaşımları sunmasının temelini oluşturmaktadır.

Göz Kapağı İltihabı Belirtileri için tıklayın!

Sık Sorulan Sorular

1.Pakimetri acı verir mi?

Hayır, işlem öncesi anestezik damla kullanıldığı için hasta genellikle bir şey hissetmez.

2. Kornea kalınlığı kaç mikron olmalıdır?

Ortalama 540–550 mikron arasıdır, ancak bu değer kişiden kişiye değişebilir.

3. Pakimetri lazer ameliyatı için neden bu kadar önemlidir?

İnce kornealı hastalar ameliyata uygun olmayabilir; komplikasyon riskini azaltmak için mutlaka ölçüm yapılır.

4. Pakimetri ölçümü ne kadar sürer?

İşlem genellikle birkaç dakika içinde tamamlanır.

5. Pakimetri sadece gözlükten kurtulmak isteyenlere mi yapılır?

Hayır. Glokom, keratokonus gibi hastalıkların tanı ve takibinde de kullanılır.

Unutmayın, bu blog yazıları sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Eğer tıbbi bir endişeniz veya sorunuz bulunuyorsa, lütfen bir doktora danışınız.